Onlangs waren er verontrustende koppen in het wereldwijde nieuws: slimme auto rijdt voetganger aan. De vrouw die in de Amerikaanse stad Tempe geraakt werd door een zelfrijdende Uber was op slag dood. Vrijwel direct laaide de tegenstand weer op: zelfrijdende auto’s zouden verboden moeten worden, aangezien de risico’s die samenhangen met de automatische vierwielers veel te hoog zouden zijn. Immers, autorijden is een menselijke handeling. Toch?
De oplettende nieuwsvolger kon dergelijke kreten al snel in perspectief plaatsen. Als eerste kwam naar buiten dat er ook een menselijke bestuurder in de auto zat. Vervolgens werd de situatie onder de loep genomen, waaruit bleek dat het slachtoffer ’s avonds laat een slechtverlichte straat overstak, vanuit een plek waar een automobilist haar niet had kunnen spotten – vanachter een aantal dichtbegroeide bosjes. In de seconde tussen dat zij op de weg verscheen en dat zij aangereden werd, zou het schier onmogelijk zijn om het noodlot nog af te wenden.
DE SLIMME AUTO
Toch was het kwaad al geschied: de zelfrijdende auto kreeg wederom een knauw in zijn reputatie te verduren, nog voordat het sowieso de kans had gezien om zijn sterke kanten aan een breder publiek te laten zien. Zonde, aangezien de mogelijkheden en potentiële winst van een dergelijk voertuig substantieel zijn. Zo zou het minder vervuilend zijn, zuiniger rijden, sneller kunnen reageren op verkeerssituaties, files verminderen en de veiligheid op de weg in zijn totaliteit verbeteren.Door middel van een flink aantal sensoren op de auto kan deze zijn omgeving waarnemen en snel en accuraat reageren op zowel andere weggebruikers als omgevingsfactoren. De software van zo’n auto slaat een enorm aantal scenario’s op, zodat het uit zijn geheugen kan putten om met een minimale responstijd aanpassingen te maken aan zijn rijgedrag.
In het geval van het eerdergenoemde ongeluk, bleek achteraf dat er niet voldoende sensoren aanwezig waren: de auto had een dode hoek van zo’n 3 meter rondom. In theorie zou de auto – zelfs met een dusdanig korte reactietijd – ook dit ongeluk hebben moeten kunnen voorkomen.
ONTWIKKELAARS VAN SMART CARS
Vervoersgigant Uber, eigenaar van de auto betrokken in het fatale ongeluk, heeft onmiddellijk de testen met de zelfrijdende auto in Arizona gestaakt. Al hebben ze al aangegeven om het niet op te geven. Ze zijn overtuigd van de voordelen van een dergelijke slimme auto, en zijn druk bezig met de verdere integratie hiervan in haar diensten. Zo hebben ze al toegezegd om 24,000 zelfrijdende Volvo SUV’s aan te schaffen, en testen ze uitgebreid in andere staten in Amerika.
Ook Google zet in de tussentijd forse stappen in de ontwikkeling van haar zelfrijdende auto. Onlangs hebben ook zij 20,000 zelfrijdende auto’s besteld bij fabrikant Jaguar, die ze later dit jaar de straat op willen sturen in een uitgebreide test van hun vervoersdienst. Al hebben ze ook zelf hun ‘pilotless’ mini-auto’s ontwikkeld, die qua uiterlijk flink de Smart lijken na te bootsen – maar die geheel autonoom over de weg zoeven.
De speciaal ontwikkelde software voor deze auto’s, inclusief een kwalitatief AI-systeem en geavanceerd navigatiesysteem, garandeert een ‘smooth ride’. Inmiddels wordt er ook geëxperimenteerd met slimme vrachtwagens, die de distributiecentra van de zoekgigant bevoorraden.
Tesla leidde tijdenlang de weg van slimme auto’s met hun elektrische, intelligente voertuigen. Verkocht onder de naam ‘Autopilot’, is dit ontwikkeld als een rij-assistent voor rijbaan wisselen, cruise control, zelfstandig parkeren, en een ophaal- en parkeerfunctie. Een functie waarmee automatisch de gewenste af- of oprit genomen kan worden is in ontwikkeling.
Als onderdeel van deze Autopilot wordt er daarnaast gewerkt aan een volledig zelf-rijdend voertuig. Afgelopen februari kondigde het bedrijf aan om als demonstratie van hun slimme auto van de ene kant van de Verenigde Staten naar de andere kant te rijden.
DE SLIMME TREIN
Toch nog wat moeite met het principe van een zelfrijdende auto? Wellicht is het dan een goed idee om te beginnen met een slimme trein. Veel mensen maken nog te vaak de verbinding van een trein met vertragingen en uitval. In Nederland probeert de NS dit image wat op te vijzelen dankzij de inzet van miljoenen sensoren op en rond het spoor.
Zo hopen ze dankzij slimme camera’s sneller mogelijke storingen en vertragingen in beeld te krijgen, waaronder deze veroorzaakt door spoorlopers, spoorboomduikers, koperdieven, vandalen en mensen die rondlopen met zelfmoordplannen. Ook worden sensoren ingezet om de stations te monitoren, zodat tijdig ingegrepen kan worden bij verdachte activiteiten of zwartrijders. Ook heeft de NS onlangs geslaagde tests uitgevoerd met sensoren die weersomstandigheden monitoren, zoals vorst, sneeuw en harde wind – en herstelwerkzaamheden kunnen uitvoeren voordat het tot enorme vertragingen in het barre winterweer leidt.
Sowieso worden de treinen ook voor een steeds groter gedeelte bestuurd door systemen in plaats van door een machinist: de ingeprogrammeerde route wordt automatisch gereden, de tussenstops worden daarbij netjes aangedaan en tijdige aankomst en vertrek worden zo gewaarborgd; terwijl eventuele obstakels en storingen herkend kunnen worden. Zo investeren onder andere de Fransen flink in dit ‘autonome trein-idee’, en hebben zij vergevorderde plannen om volledig machinist-loze treinen op het hogesnelheidstraject te laten rijden.
In het buitenland wordt ook volop geëxperimenteerd met slimme oplossingen om het comfort van reizigers te verhogen, bijvoorbeeld door stoelen die automatisch omdraaien al naar gelang de rijrichting en sensoren in stoelen die meten hoe druk het in de trein is, en dit vervolgens doorgeven aan schermen op stations en aan een app. Zo kunnen reizigers effectief geadviseerd worden over bij welke deur het beste in te stappen.
SLIMME AUTO OF SLIMME TREIN?
In de praktijk zul je op dit moment sneller een slimme trein tegenkomen, die autonoom aangestuurd wordt, dan een zelfrijdende auto. De kans is groot dat je, de laatste keer dat je in de trein zat, zelfs zonder dat je het wist grotendeels computergestuurd reisde. Een vakantie per trein naar Frankrijk of Duitsland zal je ook al snel kennis laten maken met de befaamde treinen met een lege cockpit.
PUBLIEKE PERCEPTIE
Juist ook nu de algemene perceptie van zelfrijdende auto’s nog te wensen overlaat, zal de introductie van driverless cars voor het grote publiek daarentegen nog verder uitgesteld worden. Ongelukken zoals die met het Uber voertuig in Arizona komen helaas nog te vaak voor, waarbij door een gebrek of mankement de auto niet adequaat reageert op de verkeersomstandigheden. Ook andere ontwikkelaars zoals Google en Tesla hebben al aardig te kampen gehad met dergelijke kinderziektes die tot schade aan de auto’s – of die van derden – geleid hebben.
Mede hierdoor geeft een fors percentage – 76% van consumenten – aan dat zij niet hun kind in een autonome auto zouden plaatsen om alleen ergens naartoe te gaan. Bijna de helft, 46%, denkt dat een zelfrijdend voertuig niet veilig is. Op dit moment zou de helft van consumenten niets extra willen betalen voor zo’n zelfrijdend motorvoertuig; wat het vooralsnog een lastige verkoop maakt voor fabrikanten.
TOEKOMSTBEELD
Ook erkennen alle grote spelers dat de wet- en regelgeving omtrent autonome auto’s nog flink te wensen overlaat. Veel landen hebben hier nog geen duidelijke richtlijnen voor, en ook qua verzekering en aansprakelijkheid is het nog lastig in te schatten wat de implicaties van een slim voertuig gaan zijn. Dit maakt het op juridisch en politiek vlak een heet hangijzer, waar de komende jaren nog flink wat tijd aan besteed zal moeten worden, wil de industrie van zelfrijdende auto’s volledig tot bloei komen.De theorie is dat een ‘volwassen’ slimme auto het verkeer veiliger maakt en minder schadelijke uitstoot en minder files met zich meebrengt. Voorlopig blijft dit nog een theorie, nu breed erkend wordt dat de technologie inderdaad nog in de kinderschoenen staat en op dit moment door een lastige puberteit gaat alvorens te ‘maturen’. Hiervoor zullen er eerst nog wel veel meer kilometers gemaakt moeten worden, waardoor de systemen genoeg ervaring opdoen én aantoonbaar wordt gemaakt dat deze minstens net zo veilig zijn als een menselijke chauffeur.
Tot die tijd zul je het moeten doen met de slimme trein.
