De wereld evolueert snel op vele fronten. Een belangrijke aanjager van deze snelle evolutie is de constante technologische vooruitgang. De integratie van zowel blockchain als kunstmatige intelligentie (AI) draagt bij aan revoluties binnen uiteenlopende sectoren. Je kunt hierbij denken aan social media en de financiële sector. Maar niet alleen deze sectoren maken een revolutie door. Ook binnen de publieke sector worden technologische veranderingen omarmd, hierbij moet wel worden vermeld dat het volledige potentieel bij lange na niet is bereikt.
In deze blogpost verken ik op globale wijze hoe de publieke sector, en dan met name gemeenten, blockchain en AI kunnen gebruiken om hun activiteiten te verbeteren.
Blockchain en AI in een notendop
Blockchains is van origine bekend als DLT. DLT is een afkorting van Distrubited Ledger Technology. Dit is een technologie die verwijst naar de technologische infrastructuur en protocollen die gelijktijdige toegang, validatie en het bijwerken van gegevens op een onveranderlijke manier mogelijk maken in een netwerk dat verspreid is over meerdere entiteiten of locaties. Het maakt dus gebruik van een “gedecentraliseerd” netwerk tegenover het conventionele “gecentraliseerde” mechanisme. Al met al maakt het een veilige en transparante administratie mogelijk. Het is vrijwel immuun voor cybercriminaliteit (mits het systeem goed in elkaar zit), omdat alle kopieën die in het netwerk zijn opgeslagen op hetzelfde moment moeten worden aangevallen om de aanval te laten slagen. De verwachting heerst dat blockchain verstrekkende gevolgen heeft voor sectoren en entiteiten die lange tijd vertrouwden op een vertrouwde derde partij. Zo ook voor de publieke sector.
AI heeft de afgelopen tijd een exponentiële groei aan maatschappelijke aandacht gekregen. Deze technologie biedt de mogelijkheid om een machine mensachtige vaardigheden te laten vertonen zoals redeneren, leren, plannen en ontwerpen. Het kan dus taken uitvoeren waar normaal gesproken menselijke intelligentie voor nodig is. Scholieren en studenten gebruikten de tool om (vrijwel) foutloos toetsen en essays te maken. Maar ook AI-gegenereerde afbeeldingen zijn vaak nauwelijks van echte foto’s te onderscheiden.
Verbeterd gemeentelijk gegevensbeheer
Ik hoor je denken: “Maar hoe zit het dan met blockchain en AI binnen de gemeenten?” Allereerst kunnen blockchain en AI het databeheer bij gemeenten verbeteren. Het gedecentraliseerde karakter van blockchain kan in potentie zorgen voor een veiligere manier van zowel de opslag- als het delen van gevoelige gegevens zoals BSN-nummers of medische gegevens. Bovendien kan een verbetering van gegevensbeheer leiden tot een vergrote transparantie en verantwoordingsplicht bij overheidsactiviteiten, bijvoorbeeld tijdens stemmen en openbare aanbestedingen.
AI kan ook worden gebruikt om grote hoeveelheden gegevens te analyseren. Hierdoor kan het voor lokale overheden gemakkelijker worden om weloverwogen beslissingen te nemen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het gebruik van AI om verkeersgegevens te analyseren. Deze analyses kunnen helpen verkeersstroom verbeteren op specifieke locaties van verschillende gemeenten. Maar ook afvalbeheersystemen kunnen bijvoorbeeld worden geoptimaliseerd. Dit kan lokale overheden tijd en middelen besparen en tegelijkertijd de dienstverlening aan burgers verbeteren.
Betalingssystemen
Een ander vlak waar de gemeente baat bij kan hebben wat betreft blockchain eb AI zijn betalingssystemen. De blockchaintechnologie kan worden gebruikt om een veilig en gedecentraliseerd betalingssysteem te creëren waarbij de kosten van transacties kunnen worden verlaagd en de afhankelijkheid van tussenpersonen afneemt. Dit kan met name gunstig zijn voor (lokale) overheden die een groot aantal betalingen moeten verwerken, zoals onroerendgoedbelasting of bedrijfsvergunningen.
AI kan ook worden gebruikt om betalingssystemen te verbeteren door voorspellende analyses te bieden die overheden kunnen helpen potentiële fraude te identificeren en de naleving van regelgeving te verbeteren. AI kan bijvoorbeeld worden gebruikt om ongebruikelijke uitgavenpatronen op te sporen of discrepanties in financiële gegevens te identificeren. Dit kan lokale overheden helpen fraude en corruptie te bestrijden.
Verbeterde diensten voor burgers
Blockchain en AI kunnen ook worden gebruikt om burgerdiensten van lokale overheden te verbeteren. Blockchain kan bijvoorbeeld worden gebruikt om een veilig en transparant stemsysteem te creëren om zo de kiezers participatie te vergroten en het risico op verkiezingsfraude te verminderen. AI kan worden gebruikt om gepersonaliseerde burgerdiensten aan te bieden, zoals chatbots die algemene vragen van burgers beantwoorden en informatie kunnen geven over lokale overheidsdiensten.
Bovendien kunnen blockchain en AI worden gebruikt om een veilig en efficiënt systeem te creëren voor het beheer van openbare registers. Denk hierbij aan geboorteaktes, landstitels en eigendomsbewijzen. Hierdoor hoeven burgers niet langer fysiek op overheidskantoren aanwezig te zijn om deze documenten te verkrijgen. Tijd en middelen kunnen zo worden bespaard voor zowel burgers als lokale overheden en op andere manieren worden ingezet.
Verbeterde openbare veiligheid
Blockchain en AI kunnen ook worden gebruikt om de openbare veiligheid bij lokale overheden te verbeteren. Blockchain kan bijvoorbeeld worden gebruikt om een veilige en manipulatief bestendige databases met strafregisters te creëren. Deze registers kunnen bijvoorbeeld toegankelijk zijn voor handhavingsinstanties om potentiële bedreigingen te helpen identificeren en misdaad te voorkomen. AI kan worden gebruikt om misdaadgegevens te analyseren en inzichten te verschaffen die lokale overheden kunnen helpen betere beslissingen te nemen over de toewijzing van middelen voor de openbare veiligheid.
Daarnaast kan AI worden gebruikt om voorspellende analysemodellen te ontwikkelen die lokale overheden kunnen helpen potentiële risico's te identificeren en de responstijden bij noodsituaties te verbeteren. AI kan bijvoorbeeld worden gebruikt om verkeerspatronen te analyseren die vervolgens kunnen worden ingezet om kruispunten met een hoog risico te identificeren. Ook kunnen gebieden met behulp van AI inzichtelijk worden gemaakt die meer kans hebben op overstromingen tijdens een natuurramp. Dit kan lokale overheden helpen sneller en effectiever te reageren in noodsituaties.
Uitdagingen en beperkingen
Hoewel de integratie van blockchain en AI aanzienlijke voordelen kan opleveren voor gemeenten, zijn er ook verschillende uitdagingen en beperkingen waarmee rekening moet worden gehouden, juist omdat te allen tijde gehandeld dient te worden ten gunste van het publiek belang. Een van de grootste uitdagingen zijn de implementatiekosten van deze technologieën, die aanzienlijk kunnen zijn voor lokale overheden die krap bij kas zitten. Bovendien kan er een gebrek aan bekwaam personeel zijn om deze systemen te beheren en te onderhouden, wat de kosten verder kan verhogen.
Een andere uitdaging is het potentieel voor privacy- en beveiligingsproblemen. Blockchaintechnologie is gebaseerd op transparantie en openbare verificatie, dit kan op zeer gespannen voet staan met privacykwesties. Ondanks het dat blockchain bekendstaat als zeer veilig middel, zijn er ook (terechte) zorgen over de beveiliging van blockchain- en AI-systemen die kwetsbaar kunnen zijn voor cyberaanvallen en hackpogingen.
