Smart Mobility: de toepassing van slimme oplossingen in verkeer en vervoer om bereikbaarheid te vergroten.
WAT IS SMART MOBILITY?
We zijn met steeds meer mensen op deze aarde – die ook allemaal steeds beweeglijker worden. Waar men honderd jaar geleden vaak niet verder reisde dan de dichtstbijzijnde stad, reizen er nu dagelijks miljarden mensen: van huis naar werk, van platteland naar stad, van land naar land of van continent naar continent.
Deze constante beweging brengt ook zo zijn problemen met zich mee. Het alom bekende fileprobleem neemt drastische vormen aan, waardoor het in met name grote steden een dagelijkse frustratie is geworden voor forenzen. Urenlange vertragingen zijn onderdeel van ons leven, die al veroorzaakt kunnen worden door het kleinste incident, en de daarbij horende extra uitstoot van schadelijke gassen heeft onze leefomgeving al drastisch beschadigd.
Ook het aantal doden als gevolg van verkeersincidenten stijgt tot een alarmerende hoogte: wereldwijd komt dit al boven de 1,2 miljoen personen per jaar uit. Nog een reden waarom er oplossingen gevonden moeten worden om veiligere transportsystemen te adopteren.
Om onze woonplaatsen ook in de toekomst bereikbaar, leefbaar en veilig te houden, kunnen slimme ICT- en IoT-oplossingen een uitkomst zijn. Dergelijke innovaties worden smart mobility genoemd, oftewel slimme mobiliteit en intelligente transportsystemen.
Dergelijke systemen kunnen bijvoorbeeld toegepast worden voor snelwegen, stoplichten en in auto’s zelf. Maar ook openbaar vervoer, zoals treinen, bussen en metro’s, zijn er goed geschikt voor. Belangrijk is dat men graag de voordelen wil bewaren van onze relatief nieuwgevonden mobiliteit, maar de nadelen hiervan wenst af te zwakken: in een notendop de missie van smart mobility.
SMART MOBILITY IN DE PRAKTIJK
Smart mobility kan onder meer ingevoerd worden door het slimmer, schoner en veiliger maken van auto’s, (snel)wegen, brandstoffen en verkeersnetwerken. Reeds bestaande of in ontwikkeling zijnde ontwikkelingen hebben betrekking op slimme auto’s, groene brandstoffen en intelligente transportsystemen.
SLIMME AUTO’S
De zelfrijdende auto heeft al vaak op de voorpagina van menig krant gestaan, als het ideaalbeeld van het transport van de toekomst. Al zijn er nog veel vragen omtrent de veiligheid hiervan, wat de implementatie hiervan voorlopig nog even zal terughouden.
Toch zijn er al flink wat functies van doorgedrongen in moderne auto’s. Zo zijn veel auto’s al voorzien van technieken die, bijvoorbeeld, automatisch verlichting inschakelen en bijsturen. Of auto’s die pijlsnel kunnen reageren op onverwachte situaties en kunnen uitwijken of remmen als sensoren plotseling een remmende auto verderop signaleren, of een onverwachte voetganger op de weg.
Dit maakt het verkeer een stuk veiliger: de techniek kan immers sneller ingrijpen dan een mens. Om dit nog verder te versterken, kan een dergelijke auto ook de rijder waarschuwen als deze niet alert lijkt – bijvoorbeeld als deze in slaap dreigt te vallen of afgeleid is door een smartphone of iets dergelijks. Mocht er toch iets gebeuren, kunnen ingebouwde alarmknoppen andere weggebruikers automatisch waarschuwen en de hulpdiensten inroepen, zodat tijdig en veilig hulp geboden kan worden.
De auto’s worden ook op talloze andere manieren slimmer. Ingebouwde navigatiesystemen kunnen op ieder gewenst moment berekenen wat de snelste route is; en files helpen ontwijken. Daarnaast worden ze ook duurzamer, door gebruik te maken van elektrische motoren en duurzame brandstoffen die minder schadelijke uitlaatgassen uitstoten.
SLIMME (SNEL)WEGEN
Ook de infrastructuur wordt constant slimmer gemaakt. Zo zijn de zogenaamde ‘groene zones’ inmiddels al welbekend, waarbij – afhankelijk van verkeersdrukte en een vastgestelde snelheid – stoplichten op een bepaald traject na elkaar op groen springen. Sowieso worden stoplichten slimmer, en kunnen deze inspelen op de huidige situatie om opstoppingen snel te verhelpen; en dankzij historische data herkennen op welke momenten het naar alle verwachting drukker zal zijn.
De matrixborden boven de snelweg worden ook steeds interactiever en kunnen actief autorijders alternatieve routes aanbieden als een bepaald traject verstopt dreigt te raken. Ook kunnen deze ingezet worden om flexibele snelheidslimieten door te voeren, zodat de aanvoer naar een bepaalde verstopping gematigd wordt en de doorstroming gegarandeerd is.
INTELLIGENTE TRANSPORTSYSTEMEN
Een intelligent transportsysteem werkt met modellen om de logistieke vervoersstromen te voorspellen en optimaliseren. Zo kunnen bijvoorbeeld transportbedrijven voor elkaar krijgen dat er geen lege vrachtwagens de weg op gaan en gemakkelijker vraag aan het aanbod linken. Ook overige weggebruikers kunnen dankzij dergelijke slimme systemen beter in kaart gebracht worden, zodat mobiliteitsstromen beter geanalyseerd en voorspeld kunnen worden. Zo kan er ingespeeld worden op toekomstige trends en wensen.
Zogenaamde Talking Traffic-systemen zijn een andere uitwerking van Intelligente Transport Systemen. Deze laten auto’s met elkaar en met de weg praten. Deze worden nu al op verschillende plekken getest, en zullen uiteindelijk de wegmatrixborden overbodig moeten maken: dit systeem geeft automatisch belangrijke mededelingen over de weg waar de auto op rijdt; en laat ook auto’s onderling berichten doorsturen, bijvoorbeeld als er verderop een ongeluk gebeurt of er langzaam rijdend verkeer op de weg is. Ook dit heeft tot doel om de mobiliteitsstromen te optimaliseren.
Het voordeel van al deze technologieën is dat het vaak tweeledig werkt. Niet alleen lost het voor een groot gedeelte de infrastructuurproblemen op; maar ook zorgt het direct voor duurzamere vervoersstromen. Alles wat schonere auto’s immers sneller en efficiënter op hun bestemming krijgt, draagt bij aan een leefbaardere woonomgeving voor ons allemaal.